ویتامین D یکی از ویتامینهای بسیار مهمی است که در اوایل سال 1900 میلادی کشف شد.
این ویتامین یکی از اصلیترین موادی است که برای عملکرد صحیح بدن باید وجود داشته باشد.
دانشمندان در ابتدا فکر میکردند که ویتامین D برای حفظ سلامت استخوانها بسیار مهم است و از بیماری راشیتیسم جلوگیری میکند.
اما تحقیقات بیشتر نشان میدهد که فواید ویتامین D به سلامتی استخوان محدود نمیشود و در حفظ سلامت کلی بدن و پیشگیری از بیماریهای جدی دیگر نیز نقش دارد.
فهرست مطالب
ویتامین D (ویتامین دی) و اثرات آن در سلامتی
قبل از هر چیز باید بدانید که نبود ویتامین دی میتواند مشکلات فراوانی را برای سلامتی ما به وجود بیاورد.
- بیماری راشیتیسم
- کاهش استحکام استخوان (استئومالاسی)
- فشار خون بالا
- آسم، دیابت
- افسردگی
- سرطان
- بیماری آلزایمر
- بیماریهای خودایمنی مانند مولتیپل اسکلروزیس
- بیماری کرون
همه این موارد بالا مشکلاتی است که در نبود منابع ویتامین دی به وجود میآیند که کم هم نیستند.
منابع (ویتامین دی) را باید از کجا پیدا کنیم؟
بدن انسان به صورت طبیعی قابل به سنتز ویتامینها نیست و حتما باید از منابع غنی مانند غذاها آنها را به دست بیاورد.
اما ویتامین دی یک استثنا است. زیرا بدن میتواند با آفتاب گرفتن، این ویتامین را در بدن تولید و جذب کند.
به همین دلیل است که ویتامین دی را ویتامین آفتاب نیز مینامند.
البته راه دوم کسب ویتامین دی از طریق مکملهای تغذیهای نیز امکان پذیر است.
ویتامین دی اصولا 5 نوع است که تنها D2 , D3 برای سلامتی انسان مهم و حیاتی هستند.
ویتامین D در بدن انسان چه کار میکند؟
اگر بخواهیم در مورد عملکرد ویتامین دی در بدن صحبت کنیم، اول باید بگوییم که این ویتامین به شدت حیاتی است و باید باشد.
در ادامه ما درباره عملکرد این ویتامین مهم در بدن صحبت میکنیم.
عملکرد ویتامین دی در بدن انسان
ویتامین دیابتدا میتواند از طریق پوست و از نور زیبای خورشید وارد بدن شده و سنتز شود.
بدن انسان بعد از آن فرآیندهای شیمیایی خود را شروع کرده و به شکلویتامین دی فعلی که مد نظر ماست آنرا تبدیل میکند.
این ویتامین در ابتدا به کبد ارسال میشود، ویتامین دی که از غذا یا مکملها به دست میآورید نیز به کبد میرسد. یعنی کبد انسان مسئول این ویتامین است.
کبد ویتامین را به مادهای به نام 25(OH) D تبدیل میکند که به تمام قسمتهای بدن شما منتقل میشود.
در اینجا بافتهای مختلف آن را به ویتامین دی فعال یا کلسیتریول تبدیل میکنند.
عمدهترین عملکرد ویتامین دی فعال، مدیریت میزان کلسیم در استخوانهای شماست. پس ویتامین دی با سلامت استخوانها رابطه به شدت محکمی دارد.
خوب پس متوجه شدیم که ویتامین دی چی هست و چطور وارد بدن میشود.
سوال اینجاست که بدن یک فرد به چه میزان ویتامین دی در روز نیاز دارد؟
مقدار توصیهشده ویتامین D :
براساس موسسه علوم غذایی و کشاورزی، مقادیر توصیهشده روزانه به شرح زیر است:
- کودکان و نوجوانان: 600 واحد بینالمللی (IU)
- بزرگسالان تا سن 70: 600 IU
- بزرگسالان بالای 70: 800 IU
- خانمهای باردار یا شیرده: 600 IU
به یاد داشته باشید که نیاز به ویتامین دی ممکن است بستگی به عوامل مثل سن، محل زندگی، ویژگیهای فیزیکی و سلامت عمومی داشته باشد.
بهترین راه این است که فرد ابتدا آزمایش انجام دهد و بعد از آن پزشک میزان دریافت ویتامین دی را تجویز کند.
خانمها، افراد شاغلی که در معرض آفتاب نیستند و کودکان حتما باید به صورت مکمل از این ویتامین به میزان توصیهشده استفاده کنند.
فواید ویتامین دی برای سلامت چیست؟
خوب گفتیم که ویتامین دی از بسیاری از بیماریها جلوگیری میکند و باعث استحکام استخوانها هم هست. اما این ویتامین به همین جا ختم نمیشود.
ویتامین دی برای ایمنی بدن، سلامت پوست، سلامت مو، سلامت ذهن، کاهش چربی، سلامت قلب و عروق، عملکرد بهتر عضلات بسیار مهم و حیاتی است.
سلامت استخوان با ویتامین دی
ویتامین دی برای حفظ استخوانها و عضلات قوی و سالم بسیار حیاتی است.
استخوانها برای جذب کلسیم مورد نیاز استخوانها، باید از آن استفاده کنند.
کمبود آن باعث علائمی مانند خمیدگی پاها، ضعف استخوانها و در موارد شدید باعث راشیتیسم میشود.
تقویت سیستم ایمنی با ویتامین دی
ویتامین دی یکی از بهترین موادی است که برای بالا بردن سطح ایمنی بدن استفاده میشود.
زمانی که فرد دچار بیماری میشود که سیستم ایمنی نیاز به تقویت داشته باشد، پزشکان حتماویتامین دی را تجویز میکنند.
در دوران کرونا، یکی از مکملهایی که برای حفظ سلامت و بالا بردن سیستم ایمنی تجویز میشد، ویتامین دی بود.
تحقیقات نشان دادهاند که ویتامین دی موجب افزایش تولید پپتیدهای ضد میکروبی قوی شود. این ویتامین از بیش از 200 پپتید ضد میکروبی که برای مقابله با عفونتها ضروری هستند، ساخته میشود.
[box type=”warning” align=”” class=”” width=”100%”]
پس: کمبود ویتامین دی میتواند خطر ابتلا به بیماریهای مختلف را افزایش دهد.
[/box]
سلامت پوست و ویتامین دی
ویتامین دی در کنار ویتامین C به عنوان ویتامینهای زیبایی پوست شناخته میشوند.
این ویتامین به حفظ روشنی و خاصیت ارتجاعی (کشیدگی) پوست کمک میکند.
ویتامین دی میتواند بثورات جلدی مانند آکنه، خطوط ریز، چین و چروک و کلههای تیره را از بین ببرد و از بروز آنها هم پیشگیری کند.
ویتامین دی نقشی مهم در کنترل تقسیمهای سلولی بدن ایفا میکند. به همین دلیل به سادگی میتواند به رشد، ترمیم و متابولیسم سلولهای پوستی به شدت کمک کند.
موهای سالم با ویتامین دی
بعد از پوست نوبت به موها میرسد. ویتامین دی برای تنظیم رشد موها نقش بسیار مهمی دارد.
این ویتامین میتواند ژنهایی که مسئول رشد فولیکولهای مو هستند را تنظیم و مدیریت کند.
همچنین به فولیکولها کمک میکند تا بتوانند مواد معدنی مورد نیازشان را جذب کنند.
افزایش وضوح ذهن و حافظه با ویتامین دی
ویتامین دی میتواند به بهبود حافظه و افزایش عملکرد ذهنی بسیار کمک کند.
تحقیقات اولیه نشان داده، افرادی که سطوح بالا و استاندارد از ویتامین دی دارند، حافظه بهتری دارند و مغز آنها میتواند پردازش اطلاعات را بهتر انجام دهد.
ویتامین دی و کاهش چربی شکم
مطالعات نشان میدهند که مصرف ویتامین دی میتواند به کاهش چربی شکم کمک کند.
این ویتامین در سلولهای چربی ذخیره میشود و کمبود آن میتواند به افزایش وزن و چاقی منجر شود.
افرادی که مقادیر زیادی آن در بدن دارند، در کاهش وزن موفقتر هستند.
به همین دلیل، توجه به مقدار ویتامین دی در رژیم غذایی و مشاوره با پزشک میتواند برای حفظ سلامت عمومی بدن و زیبایی پوست و موی شما بسیار مفید باشد.
سلامت قلب و عروق با ویتامین دی
نقش بسیار مهمی در حفظ سلامت سیستم قلبی و عروقی دارد. تحقیقات نشان میدهد که کمبود این ویتامین با افزایش خطر مشکلات قلبی عروقی مرتبط است.
سطح پایین آن میتواند باعث افزایش خطر سکته مغزی، حملات قلبی، بیماریهای شریانی محیطی (PAD)، نارسایی احتقانی قلب، و بیماریهای مرتبط با بیماریهای قلبی شود.
این ویتامین میتواند با کاهش التهابات، جلوگیری از ضخیم شدن دیواره شریانها، و پیشگیری از بیماریهای متابولیک مانند دیابت به پیشگیری از بیماریهای قلبی کمک کند.
عملکرد عضلات و ویتامین دی
تحقیقات جدید نشان میدهد که ویتامین دی به عملکرد بهتر عضلات، بهبودی عضلات پس از تمرین و فعالیتهای بدنی دیگر، ارتباط دارد.
مصرف مکمل ویتامین دی میتواند عملکرد عضلات اسکلتی را تقویت کرده و در کاهش خستگی فیزیکی تاثیرگذار باشد.
این ویتامین میتواند به بهبود قدرت عضلانی، سرعت، نیرو، و ارتفاع پرش کمک کند.
تا به اینجا از فواید ویتامین دی در سلامتی بدن آگاه شدید. این را هم دانستید که با آفتاب گرفتن یا مصرف مکمل میتوانید آنرا بدست بیاورید.
سوال اینجاست که فقط این دو منبع برای ویتامین دی هستند؟
ویتامین دی کجا هستند؟
اکثر ویتامین D بدن از طریق نور خورشید تولید میکند. فقط 10 درصد کوچکی از نیاز ویتامین دی میتواند از طریق رژیم غذایی تأمین شود.
[box type=”note” align=”” class=”” width=”100%”]
دریافت مقدار کافی ویتامین D فقط از غذاها تقریباً غیرممکن است.
[/box]
منابع غذایی حاوی ویتامین D شامل ماهیهای چرب مانند سالمون، قزلآلا، تن ماهی، ساردین، و تیلاپیا، قارچ شیتاکه و دکمهای، توفو، غلات غنی شده، تخم مرغ، روغن کبد ماهی، و محصولات لبنی میشوند.
جمع بندی از ویتامین D:
ویتامین D یک ویتامین بسیار حیاتی برای سلامتی انسان است که در عملکردهای متعددی از بدن دخیل است.
این ویتامین تاثیرات بسیاری را بر سلامت قلب و عروق، عضلات، و استخوان دارد.
در مورد سلامت قلب و عروق، ویتامین D به پیشگیری از مشکلات قلبی عروقی، سکته مغزی، حملات قلبی، و بیماریهای مرتبط با بیماریهای قلبی کمک میکند. همچنین با کاهش التهابات و بهبود عملکرد عضلات، به بهبود عملکرد عضلات اسکلتی نیز کمک میکند.
در سلامت استخوان، ویتامین D برای حفظ ساختار استخوانها و جلوگیری از بیماریهای مرتبط با عدم تعادل مواد معدنی ضروری مانند راشیتیسم بسیار مهم است.
منابع ویتامین D معمولاً شامل ماهیهای چرب، قارچ، توفو، و محصولات لبنی هستند. به همین دلیل، مراقبت از میزان ویتامین D در رژیم غذایی و مشاوره با پزشک برای حفظ سلامتی عمومی بدن و پیشگیری از بیماریهای مختلف بسیار اهمیت دارد.